‘Ik weet niet waar de zee mij gaat brengen…’

In het jaar 2016 is Moe Black Diamond samen met zijn broer Gaid een opvallende verschijning op de Talentenmarkten van New Dutch Connections en bij de performances van Bright in het theater. Waar broer Gaid opvalt door zijn liefde voor de camera, valt Moe op door zijn raps over Syrië en zijn situatie in Nederland. Dankzij de deelname aan de ToekomstAcademie komt Moe in contact met een videotechnicus en ontwikkelt hij zijn eerste videoclip. Velen zien hem in mei ook schitteren op het podium van het Bevrijdingsfestival in Utrecht. Met veel plezier blikt hij in onze rubriek ‘Hoe is het nu met…’  met ons terug op deze tijd. ‘New Dutch Connections is als familie voor mij. Ze waren de eerste mensen die mij verder hielpen toen ik hier in Nederland kwam. Alles is beter nu…’
– Door Gerard van den Berg –

In 2016 schitterde je als rapper in videoclips en trad je geregeld op bij verschillende evenementen van New Dutch Connections? Hoe gaat het nu met je?

‘Het gaat beter dan twee jaar geleden. Alles is veranderd. Vooral met de Nederlandse taal heb ik stappen gemaakt. Ook heb ik veel geleerd over de Nederlandse cultuur, bijvoorbeeld dat het respectvol is als je mensen  in hun ogen kijkt . Dat is heel anders in onze cultuur.

Met de dag wordt alles gemakkelijker en kan ik werken en naar school gaan. Aanvankelijk wilde ik aan de slag in de ICT, maar dat bezorgt mij teveel hoofdpijn. Daarom heb ik nu voor business administration gekozen. Daarmee kun je gewoon direct aan het werk. Ik weet nog niet waar ik wil gaan werken. Ik weet niet waar de zee mij gaat brengen…’

‘Ik werk nu ook in een Turks restaurant. Om daar beter uit de voeten te kunnen ben ik nu ook Turks aan het leren. Door mijn contact met Nederlandse mensen heb ik Nederlands geleerd. Dat probeer ik nu ook te doen met Turks. Ik leer snel. Als ik een document lees, staat binnen vier minuten alles in mijn hoofd.’

Hoe zit het met je muzikale ambities?
‘Ik ben nog steeds veel bezig met muziek. Ik probeer nu ook raps in het Nederlands te schrijven. Ik heb opgetreden in mijn klas op het ISK. Een lied over alleen zijn en het gemis van thuis en oude vrienden. Toen ik het zong moesten alle meisjes huilen. Mijn laatste rap gaat over mijn leven hier in Nederland. Ik leg uit waarom ik een tijd afwezig was in de rapscene: mijn verhuizing naar Nederland, het niet spreken van de taal en het niet hebben van een studio. Maar nu heb ik mijn pen weer teruggevonden. Ik ben terug.’

Hoe belangrijk is rappen voor jou?
‘Het is mijn uitlaatklep. Toen ik in mijn kleine kamer in het AZC zat schreef ik elke dag. Ik was alleen en kende niemand. Ik had alleen mijn schrift. Ik liep naar buiten, nam het leven in Nederland in mij op en schreef over mijn ervaringen als vluchteling. Je schrijf iets vanuit de binnenkant van je hart.’

‘Toen ik in Jemen verbleef rapte ik over de regering daar. Bijvoorbeeld over het verbod op alcohol. Bij een bezoek van een Amerikaanse gezant werd er wel alcohol geschonken. Dat vond ik gek. Jullie hebben regels, maar die regels lappen jullie zelf aan de laars. Vanwege mijn rap hierover heb ik een maand in de gevangenis gezeten. Tussen allemaal criminelen. Ik mocht er pas uit toen ik een verklaring tekende dat ik niet meer over het beleid van de regering zou rappen. Daarna heb ik niet meer over ze gerapt, maar wel over de armoede in Jemen. Toen ben ik nog keer opgepakt’.

Jouw eerste videoclip werd door veel mensen bekeken en komt hard binnen, omdat je beelden ziet van de oorlog in Syrië. Wat probeer je in deze rap te vertellen?‘
‘Het gaat over de kinderen in Syrie. En daarmee ook over mijzelf en hoe mijn situatie er vroeger uitzag. Hoe verscheurd het land er nu bij ligt. Daarnaast vertel ik ook dat er veel mensen in de gevangenis zitten, terwijl zij niets misdaan hebben. De echte criminelen staan allemaal nog buiten.’

Hoe kijk jij naar de Nederlandse rapscene?
‘Ik vind dat ze geen raps maken. Alles gaat over geld, drugs of vieze woorden. Ze denken niet na over hun eigen toekomst. Als ze later getrouwd zijn en kleine kinderen hebben, gaan zij naar jouw raps luisteren. Die kinderen gaan denken: ‘Mijn vader is zo, dus zo ga ik ook worden.’ Ik vind dat je een voorbeeld voor jouw kinderen moet zijn. Wat je nu zegt, krijg je terug in jouw toekomst.’

Hoe kijk jij naar Nederland? Is er voldoende materiaal om over te rappen?
´Hier in Nederland is alles goed. Nou ja… aan de bovenkant is alles goed, maar hier is ook een onderkant. Dat zie je hier op straat. Als jij goed op mensen let, zie je kleine groepjes die op straat drugs verkopen. Of fietsen stelen. Ik vraag me dan af: waarom doet die man dat? Ik rap niet over het feit dat hij een dief is, maar waarom hij het zo heeft gedaan. Daar kun je ook liedjes over maken. Mijn materiaal ligt op straat. Ik kijk niet naar televisie, omdat het je hersenen kapot maakt. En op internet zoek ik alleen naar dingen waar ik echt naar wil kijken. Je moet je focussen.’

Hoe heeft de periode bij NDC bijgedragen aan jouw ontwikkeling?
‘Toen ik naar Nederland kwam had ik helemaal niets. Mensen dachten dat ik gestopt was met rappen, omdat ik niet meer actief was op social media. Dankzij NDC kwam ik bij festivals en deed ik mee aan workshops. Ik leerde mensen kennen en mocht zelfs de burgemeester ontmoeten. Ik ben ook nog op radio en televisie geweest. Bijzondere ervaring, maar de mooiste ontmoeting was met iemand die een eigen studio had. Hij heeft mij geholpen bij het maken van een videoclip. We werken nog steeds samen; voor een klein bedrag monteert hij liedjes voor mij. Het belangrijkste is dat ik door het ontwikkelen van deze clip mijn energie terug kreeg.’

Waar zien we jou in de toekomst terug?
‘Ik wil als rapper doorbreken en door mijn raps mensen aan het denken zetten. In het Arabisch kan ik heel goed rappen, omdat ik de taal goed ken. Mijn Nederlandse woordenschat is nog te klein. Wacht nog twee of drie jaar op mij en dan ga ik goede raps maken in de Nederlandse taal. Als ik de juiste mensen vind, die mij verder kunnen helpen en mij ervaring laten opdoen, denk ik dat er misschien wel een toekomst als rapper voor mij ligt. En zo kan ik de verschillen tussen twee culturen overbruggen.’

Help jij ook een jonge vluchteling op weg?  Word connector! Stuur een e-mail naar vrijwilligers@newdutchconnections.nl  of bel met 06 534 416 77 .

#iamaconnector