‘Die groei in vertrouwen vond ik het mooiste om te zien’

‘Het laat je een andere kant van het leven zien. Je leert hoe fijn het is dat wij allemaal onze plek hebben gevonden in het leven: we gaan naar ons werk, naar onze sport, naar onze familie. We zijn allemaal aan het racen, maar wij hebben wel een doel, een richting. Hoe anders is dat voor deze nieuwkomers!’ Het is mei 2018 en de slotbijeenkomst van de module Engineering bij Arcadis zit er al weer ruim een maand op. In het gebouw nabij het station in Arnhem is de rust weer teruggekeerd, maar het bezoek van vijftien ambitieuze nieuwkomers gonst nog na.  Elske de Jong – manager Duurzame Bedrijfsvoering en MVO bij Arcadis – begint te lachen als ze terugdenkt aan het moment dat de jongeren voor het eerst binnen kwamen lopen. ‘Ik werk al tien jaar bij Arcadis, waar het er héél professioneel aan toegaat. Die structuur moest ik nu loslaten. Je kunt in een project als dit niet op dag één afspreken wat er op dag dertig gaat gebeuren. Het heeft mij geleerd om flexibeler te zijn. Een mooie les.’

De groep deelnemers bestond uit ontzettend gedreven jonge mensen, vol met dromen en ambities. Sommigen afgestudeerd met masters op het gebied van engineering, maar bijvoorbeeld ook een danser en een architect, die ook een fantastische fotograaf bleek te zijn. Zij bogen zich tijdens gastcolleges gedurende drie maanden over zeer complexe vraagstukken: van het duurzaamheidsbeleid van de Universiteit Maastricht tot de plastic soep in de zee, van waterfiltering tot de verbreding van de A27 bij knooppunt Hooipolder. Voor de nieuwkomers is het vooral een kennismaking met een nieuw werkveld, waarbij zij zich kunnen oriënteren of zij hier in de toekomst iets mee zouden willen. Voor ingenieursbureau Arcadis leverde het ook nieuwe inzichten op. Elske de Jong: ‘De deelnemers aan de module leverden interessante nieuwe input over hoe je het verkeer naar de universiteit zou kunnen verduurzamen.’


Meaningful waiting

Voor het  ingenieursbureau is het de tweede keer dat ze samen met de ToekomstAcademie van New Dutch Connections een module Engineering aanbieden aan nieuwkomers. Na Amersfoort, nu in Arnhem. Voor Arcadis een logische stap vertelt Elske: ‘We realiseren ons steeds meer dat we met onze organisatie maatschappelijke impact willen hebben. We merken dat onze medewerkers dat waarderen en dat zij zich graag tijdens (en na) werktijd maatschappelijk willen inzetten. Daarom ondersteunen we  jaarlijks zo’n 60 burgerinitiatieven van de KNHM en doen we mee aan NL Doet. We zien ook dat wij als bedrijf iets kunnen betekenen in de huidige vluchtelingenproblematiek. Dit doen we door nieuwkomers een inhoudelijk programma aan te bieden tijdens hun asielprocedure (‘Meaningful waiting’) en door het aanbieden van werkervaringsplekken.’

Een missie die binnen het bedrijf breed gedragen wordt. Als Elske begin januari een mail rondstuurt met de vraag wie als coach of maatje voor een jonge vluchteling wil fungeren, heeft ze binnen twee weken veertig mensen bij elkaar. Na de slotbijeenkomst stuurt Elske een enquête rond om te zien hoe de medewerkers het drie maanden durende project hebben ervaren. Als rapportcijfer komt er een 8 uitrollen. Elske de Jong: ‘Medewerkers geven aan dat ze het heel waardevol vinden om hieraan deel te nemen, omdat ze veel leren over andere culturen maar ook over zichzelf. En ik vind het ook mooi dat er na dit traject nog contact is tussen deelnemers en hun coaches en maatjes.’ Trots toont Elske een paar reacties uit de enquête:

‘Ik heb inzicht gekregen in de knelpunten waar vluchtelingen tegen aanlopen.’

‘Voor mij was het spannend of ik een rol als coach zou kunnen invullen/waarmaken. Het is mijn eerste keer en bovendien had ik geen idee aan wie ik gekoppeld zou worden en of het zou klikken. Nu vind ik het bijzonder dat ik er een vriendin bij heb gekregen en veel geleerd heb over andere culturen.’

‘Voor mij als coach was dit een hele rijke ervaring. Voor nieuwkomers is het heel lastig om je thuis te voelen. Netwerk is daarin enorm belangrijk. Ik ben heel trots dat Arcadis en KNHM dit doen.’

‘Die groei in vertrouwen vond ik het mooiste om te zien’

Ook Elske zelf houdt een warm gevoel over aan de afgelopen maanden. ‘Ik vond het prachtig om de deelnemers hier te zien groeien. Toen ze binnenkwamen waren ze nog heel schuchter en keken ze met grote ogen rond in ons grote kantoor. Dat was totaal anders bij de slotmanifestatie. Ik merkte dat ze als groep veel aan elkaar hadden en dat ze door onze gastcolleges en de soft skills training vanuit New Dutch Connections meer zelfvertrouwen kregen en méér vertrouwen in de toekomst. Terwijl voor veel van de deelnemers die toekomst nog heel onzeker is. Die groei in dat vertrouwen vond ik het mooiste om te zien. En wat een energie en emotie komt er los tijdens zo’n matchingsbijeenkomst of bij het slotevent. Dat maken wij bij een normale projectvergadering echt niet mee.’
Daarnaast heeft ze ervaren hoe essentieel een simpel contact kan zijn. ‘Het is heel belangrijk dat iemand bereid is jou de hand toe te steken en je op weg te helpen. Het kan zo’n kleine moeite zijn. Een van de deelnemers gaf aan fysiotherapeut te willen worden. Ik heb mijn zwager gevraagd of hij een dagje mee kan komen lopen. Als je geen netwerk hebt, is zoiets vragen een hele grote drempel.’

‘Ik ben alles in mijn leven kwijtgeraakt, maar het enige wat ik nu wil is een carrière’
Aan de module bij Arcadis doen deze keer opvallend veel vrouwelijke deelnemers mee. ‘Echt prachtig om te zien! Zeker als je bij de NOS leest dat vrouwelijke nieuwkomers veel meer moeite hebben bij het vinden van een nieuwe baan. Mooi dat we in deze module daar in ieder geval een ommekeer aan hebben kunnen geven.’
Een deelnemer die bij Elske is blijven hangen is de Sudanese Yousra Khair. ‘Een hele slimme ambitieuze meid.’ Elske vangt na het eerste gastcollege duurzaamheid een gesprek tussen Yousra en een jongen op. ‘Hij zei: ‘Ik vind het best moeilijk allemaal. Het is helemaal niet wat ik geleerd heb.’ Yousra reageerde heel direct: ‘Dat is toch mooi, want zo leer je je allemaal nieuwe dingen en kunnen we elkaar verder helpen.’ Elske begint te glunderen als ze deze ervaring deelt. ‘Ik vind het mooi om te zien dat iemand zo ambitieus is. Haar verhaal is ook opgenomen in de video die is gemaakt. Daar zegt ze het heel treffend: ‘Ik ben eigenlijk alles in mijn leven kwijtgeraakt, maar het enige wat ik nu wil is een carrière. Dat geeft mij mijn eigenwaarde terug.’

Levert het traject Arcadis ook nieuwe werknemers op? ‘We willen graag talentvolle vluchtelingen een baan bieden, maar in de kern gaat de ToekomstAcademie daar niet om. Het is voor de nieuwkomers die vaak nog in procedure zitten in eerste instantie een kans om kennis te maken met een groot bedrijf, andere hoogopgeleiden te ontmoeten en hun netwerk uit te breiden. Vorig jaar hebben wel twee deelnemers een werkervaringsplek gekregen. Momenteel loopt er een jongen van de ToekomstAcademie stage bij ons. Met een ander meisje zijn we nog bezig, maar het is best ingewikkeld omdat veel van de deelnemers nog geen status hebben. En wij willen geen valse beloftes doen.’

‘Je doet ertoe, je bent slim en je bent tot zoveel in staat als jij je er toe zet’
Elske raakt niet uitgesproken over de module bij Arcadis. Voor haar staat buiten kijf dat haar organisatie hier mee door gaat. ‘Het is zo gaaf om te laten zien wat je allemaal doet en te ervaren welke kennis je in huis hebt en daar de blik van anderen op te krijgen. Die input vond ik heel waardevol.’ En dan is er nog het effect op de deelnemers. ‘Ik had niet verwacht dat het zoveel impact zou hebben op de deelnemers. Dat realiseerde ik me pas echt bij de slotbijeenkomst. Voor hen was het de afgelopen maanden heel fijn dat ze in ieder geval één keer per week de deur uitgingen om een groot bedrijf binnen te stappen, iets interessants te leren en met mensen op eigen niveau te kunnen praten. Dat ze even konden denken aan de toekomst. Mijn leven is vol met werk, kinderen en sociale contacten. Die tegenstelling kwam wel even bij mij binnen tijdens de slotbijeenkomst en daar heb ik nog wel een week mee rondgelopen. Het kwam ook treffend naar voren in een filmpje van één van de deelnemers. Je ziet hem stilstaan op het Centraal Station in Amsterdam, terwijl alles om hem heen heel snel beweegt. Hij staat letterlijk stil en iedereen racet om hem heen… Soms vragen ze hem: wat ga je doen? Wat wil je nu? Maar hij heeft nog tijd nodig om te landen. Ik hoop heel erg dat we de deelnemers iets mee hebben kunnen geven van: je doet ertoe, je bent slim en je bent tot zoveel in staat als jij je er toe zet.’

Wil jij met jouw bedrijf dit bijzondere voorbeeld volgen en kennis uitwisselen met jonge vluchtelingen? Stuur een mail naar New Dutch Connections.

Dit vind je misschien ook leuk...